Kiss My GRass When the going gets tough, the sheep goes beeehh…!
Λίγες μέρες πριν τα Χριστούγεννα κι αναρωτιέσαι αν ο Αι Βασίλης θα σου φέρει δώρο; Ήσουν καλό παιδί ή έκανες σκανταλιές; Μήπως τις απόλαυσες κιόλας; Θα σου φέρει ο Άγιος δώρο ή θα γεμίσει με κάρβουνο την χριστουγεννιάτική σου κάλτσα; Αυτά κι άλλα τέτοια σκέφτονται κυρίως τα παιδιά αλλά κι εμείς οι μεγαλύτεροι…όσοι έχουμε μπει στο πνεύμα των Χριστουγέννων, γιατί όσοι κατέχονται ακόμα από Σκρουτζίαση καραμπινάτη έχουν ήδη ξινίσει μουτράκι με το θέμα του κειμένου.
Ποιος είναι, λοιπόν ο Άι Βασίλης; Ο Άι Βασίλης αποτελεί σήμερα μία διεθνή λαογραφική μορφή η οποία διανέμει δώρα σε παιδιά και ενηλίκους ανεξαιρέτως. Μια μάλλον παρανοημένη εκδοχή υποστηρίζει ότι τα δώρα του Άι Βασίλη τα δικαιούνται μόνο όσοι υπήρξαν «καλοί» κατά τη διάρκεια του χρόνου. Είναι κυρίαρχο πρόσωπο του εορτασμού της Πρωτοχρονιάς και των Χριστουγέννων. Η γνωστή παρουσία του με κόκκινη στολή, λευκή γενειάδα, τα γυαλιά του, πάντα χαμογελαστός με το σάκο με τα δώρα, πάνω σε έλκηθρο που το σέρνουν ζωηρά ελάφια ή τάρανδοι αποτελεί σήμερα σε παγκόσμια κλίμακα τον πλέον αγαπημένο ήρωα των παιδιών τις ημέρες των εορτών, ακόμη και σε χώρες μη χριστιανικές.
Είναι ακριβώς ο ίδιος ο «Σάντα Κλάους» ή «Father Christmas» των Άγγλων, ο «Περ Νοέλ» των Γάλλων, ο «Σίντερ-Κλάας» (Άγιος Νικόλαος) των Ολλανδών, ο «Βάιναχτσμαν» των Γερμανών, ο «Λαμ-Κουνγκ-Κουνγκ» (= «ο Καλός γερο-πατέρας») των Κινέζων, ο «Χοτέισο» των Ιαπώνων, «Babbo Natale» των Ιταλών και ο «Άγιος των Πάγων» των Ρώσων.
Η σημερινή μορφή του Άι Βασίλη έγινε δημοφιλής με το ποίημα «A Visit from St. Nicholas» (Μια επίσκεψη από τον Άγιο Νικόλαο) που δημοσιεύτηκε το 1823.Η οπτικοποιημένη εκδοχή πρωτοεμφανίστηκε στο περιοδικό «Harper’s Weekly» το 1863. Συμμετοχή στην δημοφιλία είχε και το παιδικό βιβλίο «The Life and Adventures of Santa Claus» του 1902. Η White Rock Beverages ήταν μια εταιρία αναψυκτικών που τον χρησιμοποίησε το 1915 για να πουλήσει μεταλλικό νερό, και το 1923 τζίντζερ-έιλ. Το 1931 η γνωστή αμερικάνικη εταιρεία αναψυκτικών Coca-Cola παρουσίασε τον Άι-Βασίλη με πρωτοχρονιάτικα δώρα τα προϊόντα της εταιρείας στα χρώματα βεβαίως εκείνης. Υπεύθυνος για το σχεδιασμό του ‘Αι Βασίλη με τη συγκεκριμένη μορφή ήταν ο Αμερικάνος σχεδιαστής Haddon Sundblom. Η μακρόχρονη χρήση του σε διαφημίσεις της Coca-Cola παγίωσε την εμφάνισή του και ειδικά τα κόκκινα ρούχα, αλλά οπωσδήποτε δεν ήταν δική της εφεύρεση.
Για τους Όρθόδοξους χριστιανούς ο Άι Βασίλης είναι ο Μέγας Βασίλειος ο οποίος έζησε στη Καππαδοκία, που αφιέρωσε σχεδόν όλη του τη ζωή στη βοήθεια προς τον συνάνθρωπο και που θεωρείται στη παγκόσμια ιστορία ως ο εμπνευστής αλλά και πρώτος δημιουργός της οργανωμένης φιλανθρωπίας. Σύμφωνα με την παράδοση, ο Μέγας Βασίλειος ήταν ψηλόλιγνος, με μαύρα μάτια και γένια. Ακόμη και ο Άγιος Νικόλαος στην Ορθόδοξη παράδοση αγιογραφείται ως ισχνός ασπρογένης γέροντας. Ο Μέγας Βασίλειος πέθανε στης 31 Δεκεμβρίου του 378. Τη 1 Ιανουαρίου του 379, ημέρα της κηδείας του, διατηρούμενη στη παράδοση, θεωρήθηκε (πρώτα) απ΄ όλους χριστιανικούς λαούς ότι φέρνει ευλογία και καλή τύχη στη νέα χρονιά. Τα κάλαντα Πρωτοχρονιάς πέρα από τα παινέματα κύριο πρόσωπο είναι ακριβώς ο Μέγας Βασίλειος για το έργο του οποίου γίνεται υπενθύμιση στον σπιτονοικοκύρη ώστε να επαναλάβει επ’ ωφελεία βεβαίως των παιδιών που ψάλλουν εκείνα.
Στη Δύση το πρόσωπο του Santa Claus έχει ταυτιστεί με την ιστορία του Αγίου Νικολάου που φημιζόταν για τη γενναιοδωρία του. Στην ιστορία του Αγίου Νικολάου οι βόρειοι λαοί έχουν προσθέσει στοιχεία των δικών τους παραδόσεων (τάρανδοι, έλκηθρο, άστρο του Βορρά, μεγάλες κάλτσες κλπ), μια κουλτούρα που τον συνοδεύει μέχρι και σήμερα και δημιούργησε τη σημερινή φιγούρα του Santa Claus με όλα τα χαρακτηριστικά του. Στα ελληνικά δεδομένα η μετατροπή αυτή φαίνεται να πέρασε περίπου στη δεκαετία του 1950-1960, κυρίως στον αστικό πληθυσμό, από τους Έλληνες μετανάστες που με τις ευχετήριες κάρτες τους εισήγαγαν τον «Δυτικό» Άϊ-Βασίλη.
Αυτόν τον υπέροχο παππούλη με την άσπρη γενειάδα τον περιμένουν πώς και πώς όλα τα παιδιά, ανεξαρτήτως ηλικίας, γράφοντας γράμματα και κάνοντας λίστες δώρων. Γιατί Χριστούγεννα χωρίς Αι-Βασίλη δε γίνονται! Θα μου πεις πως όσο τα παιδιά μεγαλώνουν, εκεί στην ηλικία των 7-8 ετών το αργότερο, κάτι που θα ακούσουν από άλλους φίλους και συμμαθητές, κάτι που θα πάρει το μάτι τους το μπαμπά ή τη μαμά να τυλίγει το δώρο τους και να το αφήνει κάτω από το δέντρο – γιατί έχουν τον ακοίμητο και παραμονεύουν στο σκοτάδι, απομυθοποιούν τον γέροντα με την κόκκινη στολή και τα άσπρα γένεια και ξέρουν πως χορηγός των παιχνιδών τους δεν είναι άλλος από το μπαμπά και τη μαμά ή στην καλύτερη περίπτωση και κάποια παππουδογιαγιά και θεία ή νονά.
Όμως, ο Αι Βασίλης είναι ιδέα...ακόμα κι αν ξέρεις πως δεν υπάρχει, πίσω από αυτή την ιδέα κρύβεται η έννοια της αγάπης και της προσφοράς.
Είναι όμορφο να κάνεις ένα δώρο στα αγαπημένα σου πρόσωπα, όχι απαραίτητα ακριβό και μουράτο, αλλά ένα δώρο που θα κρύβει μέσα του το ‘σ’αγαπώ’, το ‘σε νοιάζομαι’, το ‘είμαι εδώ για σένα’. Μπορεί να είναι μια σοκολάτα με γιορτινή κορδέλα ή ένα ζευγάρι παντόφλες, ή ένα χειροποίητο χριστουγεννιάτικο διακοσμητικό. Ξέρετε, πολλά μικροδωράκια μπορούμε να τα φτιάξουμε και μόνοι μας, οικονομικά και να έχουμε τη χαρά ότι αυτό που φτιάξαμε είχε κάτι από το δικό μας ταλέντο. Μια δική μας πινελιά. Αν, πάλι η χειροτεχνία περνάει από δίπλα σου και δεν ακουμπάει, σίγουρα μπορείς να βρεις ένα δώρο που θα φέρει χαμόγελο σ’εκείνον που θα το προσφέρεις. Ακόμα και μια ζεστή αγκαλιά ή ένα συγγνώμη. Έστω και μια επίσκεψη, ενώ δε θα το περιμένει.
Ο Αι Βασίλης είναι ιδέα…κι αν δεν έχεις να περιμένεις δώρο από κάποιον, μπορείς να γίνεις εσύ ο Αι Βασίλης για τον εαυτό σου! Να τον αγαπήσεις, να τον αποδεχτείς και να του χαρίσεις μια βόλτα, ένα ταξίδι, ένα ωραίο δείπνο, κάποιες ώρες γαλήνης και ηρεμίας μακριά από το στρες και την καθημερινότητα που μας κουράζει, αυτό που έχεις πραγματικά ανάγκη και λαχταρά η καρδούλα σου.
Κι αν οι γονείς χρησιμοποιούν τη λίστα του Αγίου ως μέσο για την καλύτερη συμπεριφορά των παιδιών τους, θα σας πω κάτι: μεταξύ μας, είμαστε πάντα στη λίστα του, ακόμα κι αν ο χρόνος που πέρασε ήταν γεμάτος σκανταλιές, για μεγάλους ή μικρούς…κι ακριβώς επειδή είναι ιδέα της αγάπης, γι’αυτό πάντα έχει ένα δώρο για εμάς. Αρκεί να πιστέψουμε σ’αυτόν. Αρκεί να βρούμε στην καρδιά μας το φως της αγάπης να μας ζεστάνει και να την μοιράσουμε απλόχερα και στους ανθρώπους που αγαπάμε ή πολύ απλά σε ανθρώπους που το έχουν ανάγκη.
Όσο γράφω αυτές τις γραμμές, μου ήρθε στο νου η ανάμνηση της κουβέντας που είχα με την Όλγα μου, όταν εκεί γύρω στα 7 της χρόνια ήρθε γεμάτη ερωτήσεις για την ύπαρξη του Αι Βασίλη… ‘Τον Αι- Βασίλη τον κρύβουμε στην καρδιά μας, όποια κι αν είναι η ηλικία μας. Είναι η φιγούρα που συνοδεύει την αθωότητά μας και το παιδί που κρύβουμε μέσα μας. Στην καρδιά μας υπάρχει, εκεί ζει, εκεί χαμογελάει χαρούμενος, όταν γεμίζουμε την ψυχή μας με αγάπη και φως’.
Αυτό θα ευχηθώ στον καθένα από σας…αγάπη και φως στην ψυχή μας!
