Ένας όχι και τόσο συνηθισμένος προορισμός για εξόρμηση στην Κεντρική Ευρώπη είναι η ιδιαίτερη Πολωνία και ο λόγος που αποφάσισα να σας την παρουσιάσω είναι ακριβώς αυτός: Δύσκολα την επιλέγει κάποιος για το ταξίδι του αλλά πραγματικά αξίζει, καθώς μένει εκστατικός από το γεγονός ότι έχει κάτι το ιδιαίτερο που σε προκαλεί να το ανακαλύψεις. Πολύ όμορφες και γραφικές πόλεις με Ιστορία και μια εξέλιξη που πραγματικά δεν την περιμένεις. Γενικά είναι μια χώρα που δεν την ξεπετάς, αντιθέτως θα έλεγα, την μελετάς με εξαιρετικό ενδιαφέρον.
Η Πολωνία, και επίσημα Δημοκρατία της Πολωνίας, ανήκει στην Κεντρική Ευρώπη και συνορεύει με τη Γερμανία, την Τσεχία, τη Σλοβακία, την Ουκρανία, τη Λευκορωσία, τη Λιθουανία και ένα κομμάτι που ανήκει στη Ρωσία. Πρωτεύουσα είναι η Βαρσοβία, επίσημη γλώσσα τα πολωνικά και εθνικό νόμισμα το Ζλότι που σημαίνει «χρυσός». Προσεγγίζουμε την Πολωνία αεροπορικώς από Αθήνα σε περίπου τρεις ώρες και προσγειωνόμαστε στο αεροδρόμιο της Κρακοβίας, για να γνωρίσουμε την πρώτη μεγάλη και εξαιρετικά ενδιαφέρουσα πόλη.
Η Κρακοβία, το αιώνιο πνευματικό και θρησκευτικό κέντρο της χώρας, ταυτίζεται με την ίδια την Ιστορία της Πολωνίας. Το πρώτο οχυρό κτίστηκε στον λόφο Βάβελ. Η πόλη απλώθηκε στην κοιλάδα του Βιστούλα και κτίστηκαν πανεπιστήμια και εκκλησίες, αντικατοπτρίζοντας τον πλούτο των μεσαιωνικών βασιλείων. Αποτελεί τον σημαντικότερο πόλο έλξης για τους συντηρητές μνημείων που φθάνουν από όλο τον κόσμο για την αναπαλαίωση και συντήρηση των πολυάριθμων αναγεννησιακού και νεοκλασικού ρυθμού οικοδομημάτων της. Τις δαπάνες τις αναλαμβάνει το ίδιο το κράτος σε συνεργασία με την Ουνέσκο. Αξίζει να περπατήσετε την πόλη και να ξεναγηθείτε στα αξιοθέατά της. Ο λόφος Βάβελ, η γοτθικού ρυθμού Μητρόπολη όπου γινόταν η στέψη και ο ενταφιασμός των Πολωνών Βασιλέων, ο Πύργος του Δημαρχείου, η παλιά υφασματαγορά Σουτσένιτσε, η μεγάλη πλατεία Ρύνεκ Γκλόβνυ, καθώς και η παλιά εβραϊκή συνοικία Κάζιμιρτζ που χρησιμοποιήθηκε για τα γυρίσματα της κινηματογραφικής ταινίας «Η λίστα του Σίντλερ», είναι μερικά από τα αξιοθέατα της πόλης. Αξίζει να περιδιαβείτε την κεντρική πλατεία της παλιάς πόλης, να πιείτε τον καφέ σας ή να φάτε σε ένα από τα πολυάριθμα καφέ και εστιατόρια. Η πολωνική κουζίνα είναι ιδιαίτερα βαριά σε σχέση με τη δική μας αλλά έχει γευστικά πιάτα.
Η Πολωνία μπορεί σίγουρα να χαρακτηριστεί και της αξίζει ως κοιτίδα του πολιτισμού, καθώς συνέβαλε αποφασιστικά στην παγκόσμια κουλτούρα με πολλούς επιστήμονες και συγγραφείς. Η Ακαδημία της Κρακοβίας ανέδειξε έξοχους θεολόγους, μαθηματικούς και αστρονόμους όπως ο Κοπέρνικος. Ο «Χρυσός Αιώνας» της πολωνικής φιλολογίας θεωρείται ο 16ος. O 17oς αιώνας και ιδιαίτερα το δεύτερο μισό του ήταν περίοδος πολέμων με καταστρεπτικά αποτελέσματα, καθώς διακόπηκε κάθε επαφή με τις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης. Κατά τον 18ο αιώνα ο Πολωνικός Διαφωτισμός διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στις τότε εξελίξεις. Ιδρύθηκε το πρώτο Υπουργείο Παιδείας και το 1791 εμφανίστηκε το πρώτο πολωνικό Σύνταγμα. Μετά τη διάλυση του πολωνικού κράτους δεν έσβησε το δημιουργικό πνεύμα, αντιθέτως είχε τρεις ανθηρές περιόδους, αυτή του Ρομαντισμού, του Ρεαλισμού και την περίοδο της «Νέας Πολωνίας». Στον τομέα των Φυσικών Επιστημών ξεχωρίζει η Μαρία Κιουρί. Επίσης ιδιαίτερη ανάπτυξη γνώρισαν η κλασική μουσική, το θέατρο και ο κινηματογράφος με τους Ρομάν Πολάνσκι και Κριστόφ Κισλόφσκι.
Όσο θα είστε στην Κρακοβία αξίζει να κάνετε μια εκδρομή στο χειμερινό θέρετρο Ζακοπάνε, που βρίσκεται ακριβώς στα σύνορα με τη Σλοβακία. Με την εκδρομή αυτή θα έχετε την ευκαιρία να γνωρίσετε την ορεινή Πολωνία, τα έθιμα και τις ενδυμασίες της όμορφης αυτής περιοχής με τα ξυλόγλυπτα σπίτια και τις εκκλησίες του 18ου αιώνα. Τη Ζακοπάνε την αποκαλούν και «Χειμερινή πρωτεύουσα της Πολωνίας». Είναι η Μέκκα του σκι καθώς βρίσκεται σε υψόμετρο οχτακοσίων με χιλίων μέτρων. Διαθέτει πίστες για σκι, τα βουνά προσφέρονται για αναρρίχηση και πεζοπορία. Μέσα στο χωριουδάκι με τα ξυλόγλυπτα σπιτάκια και τα πολυάριθμα μαγαζάκια θα βρείτε μικρά εστιατόρια που σερβίρουν παραδοσιακά πολωνικά πιάτα. Αποπνέουν ζεστή και ιδιαίτερη ατμόσφαιρα με ξύλινα τραπέζια και τζάκι. Εύχομαι να είστε τυχεροί και να απολαύσετε το Ζακοπάνε με ήλιο και όχι υπό καταρρακτώδη βροχή όπως εγώ, γιατί χάνεται όλη η μαγεία του. Γενικά να έχετε υπόψη πως ο καιρός στην Πολωνία είναι ευμετάβλητος. Τη μια μέρα μπορεί να κάνεις ξενάγηση με ζέστη, ήλιο και 28 βαθμούς και την άλλη να ξυπνήσεις με 15 βαθμούς, κρύο και βροχή. Οπότε πάρτε και ζεστά ρούχα αν και καλοκαίρι.
Επόμενος σημαντικός προορισμός για επίσκεψη είναι τα μοναδικά Αλατωρυχεία της Βιελίτσκα, στα νότια της Μητροπολιτικής περιοχής της Κρακοβίας, που έχουν μετατραπεί σε χώρο Τέχνης. Το ορυχείο λειτουργούσε από των 13ο αιώνα μέχρι και το τέλος του 2007 και ήταν το δεύτερο παλιότερο ορυχείο αλατιού στον κόσμο. Θαυμάζουμε τα γλυπτά, τα αγάλματα αλλά και τον Καθεδρικό Ναό από αλάτι στους υπόγειους χώρους του ορυχείου. Φτάνει τα 327 μέτρα βάθος Δεν υπάρχει άλλο ισάξιο και τόσο καλοδιατηρημένο αλατωρυχείο στον κόσμο σε ό,τι αφορά την έκταση, τη γραφικότητα των στοών και τον παλιό εξοπλισμό των ορυχείων. Από το 1978 έχει ενταχθεί στη λίστα των Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς της Ουνέσκο. Για τους τουρίστες έχει δημιουργηθεί ένα τουριστικό μονοπάτι 3,5 χιλιομέτρων που περιλαμβάνει ιστορικά αγάλματα και μυθικές φιγούρες, μεταξύ άλλων του Κοπέρνικου και του Γκαίτε. Τα παλιά αγάλματα σχεδιάστηκαν από τους ίδιους τους εργάτες και τα πιο σύγχρονα σχεδιάστηκαν από μοντέρνους καλλιτέχνες, ενώ όλα τα εκθέματα είναι φτιαγμένα από φυσικά πετρώματα αλατιού. Να έχετε υπόψη ότι κατεβαίνετε πάρα πολλά σκαλιά, οπότε να έχετε αντοχή και γερά πόδια. Είναι λίγο κουραστικό αλλά θα αποζημιωθείτε.
Επόμενη στάση το σύγχρονο μνημείο βαρβαρότητας και ανθρώπινης φρίκης, το στρατόπεδο συγκέντρωσης Άουσβιτς, όπου βρήκαν τον θάνατο περισσότεροι από 4.000.000 άνθρωποι, 28 διαφορετικών εθνοτήτων. Γίνεται επίσκεψη του χώρου με τις ρεαλιστικές αναπαραστάσεις και περιγραφές της ναζιστικής θηριωδίας. Δεν γίνεται να έρθετε στην Πολωνία και να μην το επισκεφτείτε. Αποτέλεσε ένα από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης της Ναζιστικής Γερμανίας κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Θεωρείται το μεγαλύτερο στρατόπεδο εξόντωσης του Τρίτου Ράιχ και έγινε σύμβολο για τις μαζικές δολοφονίες των Εθνικοσοσιαλιστών και του Ολοκαυτώματος.
Ανεβαίνοντας οδικώς προς το Βρότσλαβ, κάνουμε μια στάση στην ιερή πόλη-θρησκευτικό κέντρο της Πολωνίας, την Τσεστοχόβα. Στην κεντρική εκκλησία της πόλης αυτής φυλάσσεται η μοναδική εικόνα της Μαύρης Παναγίας. Εκατομμύρια πιστοί απ’ όλη τη χώρα, αλλά και από το εξωτερικό, καταφθάνουν συνεχώς για να προσκυνήσουν την εικόνα της Παρθένου Μαρίας.
Φτάνουμε στο Βρότσλαβ, τη «Βενετία του Βορρά», μία πόλη με θαυμάσια αρχιτεκτονική και πλούσια πολιτιστική δραστηριότητα, με γέφυρες και εντυπωσιακά κτίρια που καθρεφτίζονται στα νερά του ποταμού Όντερ. Περπατάς πάνω στις γέφυρες, θαυμάζεις το ποτάμι και νομίζεις πως την πόλη ενώνουν πολλά μικρά νησάκια. Είναι μια πόλη μαγευτική. Βρίσκεται στη δυτική Πολωνία και είναι βγαλμένη από τα παραμύθια, μια πολύχρωμη πόλη, πολύ ιδιαίτερη. Τα μεγάλα πάρκα, τα γοτθικά πολύχρωμα κτίρια και τα κομψά αρχοντικά υπόσχονται ένα μαγευτικό ταξίδι, στην τέταρτη μεγαλύτερη πόλη της χώρας και πρωτεύουσα της διοικητικής περιφέρειας της Κάτω Σιλεσίας. Αξίζει να περπατήσετε και να περιπλανηθείτε στην κεντρική πλατεία Ρίνεκ, τη δεύτερη μεγαλύτερη της χώρας, και να πάρετε μια πρώτη γεύση της γραφικής αυτής πόλης. Εκεί βρίσκεται το παλιό δημαρχείο και η εκκλησία της Αγίας Βασιλικής από όπου μπορείτε να θαυμάσετε τη θέα από το παρατηρητήριο του πύργου της. Το νησί του Καθεδρικού είναι το παλαιότερο τμήμα της πόλης και ο Καθεδρικός του χρονολογείται από τα μέσα του 10ου αιώνα. Μην παραλείψετε να επισκεφτείτε το Πανεπιστήμιο, το Πανόραμα Ρατσλαβίτσκα, μια Ροτόντα μήκους 114 μέτρων, που αναπαριστά με πανοραμική ζωγραφική τη Μάχη του πεζικού της Πολωνίας εναντίον του ρωσικού στρατού το 1794. Στο Δημαρχείο της πόλης στεγάζονται ένα μουσείο τέχνης και ένα θησαυροφυλάκιο ενώ ο ζωολογικός κήπος της πόλης είναι ο παλαιότερος και μεγαλύτερος στην χώρα. Τέλος διασχίζουμε το νησί Πιάσεκ μέσω των γεφυρών και πίνουμε τον καφέ μας ή τρώμε το γλυκό μας σε ένα από τα πολλά καφέ με την υπέροχη θέα.
Συνεχίζουμε το ταξίδι μας στην ενδοχώρα της Πολωνίας και φτάνουμε στο περίφημο κάστρο Ξιάζ, ένα από τα μεγαλύτερα κάστρα στην Πολωνία. Είναι κτισμένο σε έναν μεγαλοπρεπή απότομο βράχο με θέα στον ποταμό Pelcznica και συχνά αναφέρονται σε αυτό ως το «Μαργαριτάρι της νότιας Σιλεσίας». Το κάστρο, πέρα από ιστορικό μνημείο, στεγάζει και μια γκαλερί τέχνης. Θα σας συνεπάρει η ποικιλία των αρχιτεκτονικών ιδεών, η ταραχώδης Ιστορία του, η μοναδική, γραφική τοποθεσία του.
Στη συνέχεια επισκεπτόμαστε την υπόγεια πόλη Οσόβκα και τις εγκαταστάσεις της πολεμικής μηχανής του Χίτλερ, το υπόγειο αρχηγείο του Χίτλερ – το σημαντικότερο και πιο ενδιαφέρον από ιστορικής άποψης σημείο του ταξιδιού. Πρόκειται για μια υπόγεια κατασκευή του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, ένα τεράστιο υπόγειο σύστημα διαδρόμων, αιθουσών και οχυρών, μία σχεδόν ολόκληρη πολιτεία περίπου 1700 μέτρα διαδρόμων και αιθουσών–, με χώρους όπου φυλάσσονταν οπλικά συστήματα, έγγραφα και χρήματα. Ταυτόχρονα αποτελούσε καταφύγιο-οχυρό στρατιωτών. Μπαίνετε μέσα, αφού σας δοθεί ειδικός εξοπλισμός και κράνη για την προστασία του κεφαλιού αφού τα περάσματα είναι πολύ χαμηλά. Επίσης καλό θα είναι να φοράτε παπούτσια που δεν γλιστάνε και να είστε ζεστά ντυμένοι καθώς έχει πολλή υγρασία. Θα ξεναγηθείτε από ειδικό τοπικό ξεναγό και θα μάθετε πολλά άκρως ενδιαφέροντα πράγματα. Και μετά την Οσόβκα, μέσω μιας όμορφης μαγευτικής διαδρομής, θα επισκεφθούμε ένα από τα πιο όμορφα μέρη της Πολωνίας, το Γουτζ. Μια πόλη ιδιαίτερα σημαντική αφού για περισσότερα από 100 χρόνια αποτέλεσε το κέντρο υφαντουργίας σε όλη την Ευρώπη. Η ειδική χημική σύσταση των νερών του έδωσε ένα σημαντικό πλεονέκτημα στα εργοστάσια επεξεργασίας υφασμάτων που δραστηριοποιούνταν εκεί και έτσι, σε λιγότερο από 80 χρόνια, ο πληθυσμός του αυξήθηκε από δεκατρείς χιλιάδες σε μισό εκατομμύριο. Σήμερα είναι μια σύγχρονη πόλη, που κάθε γωνιά της κρύβει κάτι από τη γοητευτική, πολυπολιτισμική της Ιστορία.
Και φτάνουμε στον τελικό σταθμό του ταξιδιού, στην πρωτεύουσα της Πολωνίας, τη Βαρσοβία. Είναι προτιμότερο να την εξερευνήσετε ανά περιοχή. Πρώτη στάση, ο Βασιλικός Δρόμος. Ξεχωρίζουν η εκκλησία της Αγίας Άννας, ο Ναός των Καρμελιτών, το Προεδρικό Ανάκτορο, το ιστορικό ξενοδοχείο Μπρίστολ, η Εθνική Βιβλιοθήκη, το εντυπωσιακό Πανεπιστήμιο και στο τέλος της διαδρομής το Κάστρο της Βαρσοβίας. Στη συνέχεια επιβάλλεται ένας περίπατος στην Παλιά Πόλη. Η πρώτη επαφή με την παλιά πόλη γίνεται στην πλατεία του Κάστρου από όπου ξεκινούν τρία μικρά δρομάκια τα οποία οδηγούν στην καρδιά της παλιάς πόλης, στη γραφική πλατεία της. Εκεί βρίσκεται το άγαλμα της «Γοργόνας της Βαρσοβίας» και γύρω από την πλατεία δεσπόζουν χρωματιστά κτίρια που χτίστηκαν από τους κατοίκους με βάση παλιές φωτογραφίες μετά την ισοπέδωση ολόκληρης της πόλης από τους Ναζί. Στο καλντερίμι πλάι στην πλατεία βρίσκεται ο Καθεδρικός Ναός της Βαρσοβίας, ένα μπαρόκ κτίσμα από κόκκινα τούβλα που μοιάζει με πελώριο εκλησσιαστικό όργανο. Η Νέα Πόλη είναι εξίσου γραφική. Χτισμένη τον 15ο αιώνα ως ανεξάρτητη πολιτεία, αυτή η συνοικία διαθέτει μια πανέμορφη και ήσυχη πλατεία με δέντρα, εστιατόρια και έναν πάλλευκο ναό με τιρκουάζ τρούλο να δεσπόζει στην άκρη της. Το Πάρκο με τα Βασιλικά Λουτρά είναι σχεδιασμένο τον 17ο αιώνα και έχει συνολική έκταση 760 στρέμματα. Εκεί βρίσκονται διάσπαρτοι θεματικοί κήποι, μνημεία αφιερωμένα σε Θεούς και καλλιτέχνες –ξεχωρίζει το μνημείο του Σοπέν γύρω από το οποίο οργανώνονται εκδηλώσεις– λίμνες με σιντριβάνια και κύκνους, παλάτια, μονοπάτια μέσα στο πράσινο και γέφυρες κάτω από τις οποίες υπάρχουν σκιουράκια και παγόνια. Η ξενάγηση τελειώνει με το Σύγχρονο Κέντρο της Βαρσοβίας που απλώνεται γύρω από τον σταθμό Centrum. Στο σημείο μηδέν του ορθώνεται το «Παλάτι των Επιστημών και του Πολιτισμού», ένας ουρανοξύστης 231 μέτρων που οι ντόπιοι αποκαλούν Τούρτα. Πρόκειται για ένα κτίσμα-δώρο του Στάλιν στην πόλη, που χτίστηκε τη δεκαετία του 1950 συνδυάζοντας τον Σοβιετικό Ρεαλισμό με αρτ ντεκό στοιχεία. Στους επιμέρους χώρους του παλατιού λειτουργούν εκθέσεις, κινηματογράφοι και οργανώνονται φεστιβάλ. Ο 33ος όροφος έχει διαμορφωθεί ως viewing terrace και είναι επισκέψιμος για όσους αναζητούν σημεία με συγκλονιστική θέα ειδικά την ώρα του ηλιοβασιλέματος.
Μια ιδιαίτερη χώρα με πολλές ομορφιές, που δεν την ξεπετάς, αντιθέτως την ανακαλύπτεις σιγά σιγά. Πολύ σύγχρονη και εξελιγμένη, αν σκεφτεί κανείς πως ως το 1990 ζούσαν πάμφτωχα οι κάτοικοι, και πάρα πολύ καθαρή. Μην διστάσετε να την προσθέσετε στη λίστα των άμεσων επιλογών σας.
Πηγές: