- Πες μου ένα παραμύθι
Κάποιες ιστορίες, είναι το ίδιο «μαγικές» όσο και οι άνθρωποι που τις έγραψαν. Η δική μου ιστορία, και συνάντηση με τον ήρωα που θα σας παρουσιάσω σήμερα, ξεκίνησε κάπως έτσι…
Μαρία, το όνομα μιας αγαπημένης συνεργάτιδας στο Λονδίνο, είχαμε τη χαρά να μιλάμε σχεδόν καθημερινά. Ανάμεσα στους αμέτρητους μήνες συνεχόμενης επικοινωνίας με email και skype έφτασε τελικά και η στιγμή της συνάντησης μας. Φυσικά, στο Λονδίνο εκείνη στην Αθήνα εγώ, δύσκολη η συνεύρεση, καταλήξαμε να βρεθούμε στα πλαίσια της δουλειάς μας στο –καθόλου παραμυθένιο – Λας Βέγκας κάπου στο τέλος μιας άνοιξης.
Και εκεί, ανάμεσα στους τεράστιους διαδρόμους του Wynn που μας φιλοξενούσε, τους κρυστάλλινους πολυελέους και την εύθραυστη πολυτέλεια, η Μαρία μου ανέφερε ότι η αδελφή της ετοιμάζει ένα τρυφερό παραμύθι και πως θα ήθελε πολύ να μας φέρει σε επαφή για ανταλλαγή απόψεων και ιδεών. Έτσι και έγινε λοιπόν!
Δύο χρόνια μετά από εκείνη τη συνάντηση στο Λας Βέγκας και έναν περίπου χρόνο πριν τη γνωριμία μου με την Εύη Μαραμή, ο «Bongo ο δεινόσαυρος», από μια τρυφερή ιδέα, έγινε ένα υπέροχο βιβλίο και ήδη βρίσκεται κοντά μας από τις εκδόσεις Έναστρον.
Ο Bongo, εκτός από μεγαλόσωμος, τρυφερός και πολύ αγαπητός, είναι επίσης και δίγλωσσος. Η ίδια ιστορία είναι γραμμένη δύο φορές, τόσο στα ελληνικά όσο και στα αγγλικά. Για αυτό και σπίτι του είναι, τόσο η Θεσσαλονίκη, τόπος καταγωγής της Εύης Μαραμή, όσο και το Λονδίνο, τόπος εργασίας της ως εκπαιδευτικού. Έτσι, βοηθάει τους μας μικρούς φίλους να μάθουν να διαβάζουν και στις δύο γλώσσες, αποτελώντας ένα μοναδικό εργαλείο στα χέρια γονιών και εκπαιδευτικών!
Για αυτό λοιπόν και φωτογραφήθηκε στο Λονδίνο, στην αγαπημένη του πόλη, λίγο πριν ταξιδέψει στην Ελλάδα για την εδώ παρουσίαση του σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Έτσι, είχα όχι μόνο τη χαρά να τον γνωρίσω από κοντά, μα και να τον παρουσιάσω στους φίλους του, στην πρώτη του επίσημη παρουσίαση στην Ελλάδα, στον πάντα φιλόξενο χώρο του βιβλιοπωλείου Έναστρον.
Ο Bongo, πριν αφήσω τη συγγραφέα του, και φίλη πλέον, Εύη Μαραμή να μας πει δυο λέξεις, θέλω να σας πω ότι ήρθε στον κόσμο για να μας διδάξει σεβασμό προς το διαφορετικό, να μας διδάξει συγχώρεση προς κάθε τι που μπορεί κάποτε να μας πλήγωσε, να μας διδάξει αλληλεγγύη και δοτικότητα προς κάθε πλάσμα που μπορεί να το έχει ανάγκη. Για αυτό και είναι ξεχωριστός, για αυτό και αξίζει να μπει σε κάθε σπίτι, για αυτό και πρέπει να γίνει η καινούρια παρέα κάθε μικρού μας φίλου.
Η Εύη Μαραμή λοιπόν, είναι εδώ, και είναι έτοιμη να απαντήσει σε τρεις δικές μου ερωτήσεις. Της ευχόμαστε ολόψυχα καλή αρχή, και κυρίως, να συνεχίσει να προσφέρει «μαγεία», τόσο σε εμάς τους μεγάλους, όσο και στους μικρούς μας φίλους που το έχουν τόσο, μα τόσο ανάγκη!
- Ποια η αφορμή να γράψεις το συγκεκριμένο παραμύθι;
Πολύ συχνά μέσα στην τάξη λέω ή διαβάζω παραμύθια στα παιδιά, αυτοσχεδιάζω με ότι παιχνίδι δω μπροστά μου, δημιουργώ παιχνίδια με λέξεις. Οι λέξεις που γεννάνε εικόνες έχουν τεράστια ευεργετική επίδραση στα παιδιά, τα ηρεμούν, τα βοηθούν να συγκεντρωθούν, να ταυτιστούν με τους ήρωες του βιβλίου, να δώσουν απαντήσεις σε ερωτήματα, να έρθουν αντιμέτωπα με τους φόβους τους σε ένα απόλυτα ελεγχόμενο περιβάλλον. Κάπως έτσι γεννήθηκε και ο Bongo, μέσα σε μια τάξη κάπου στο Putney του Λονδίνου, με καμιά δεκαριά μικράκια τριγύρω μου να με κοιτάζουν περιμένοντας μια ιστορία. Είδα έναν δεινόσαυρο δίπλα μου. ‘’Μια φορά και έναν καιρό ζούσε ένας τρομερός δεινόσαυρος που τον έλεγαν.. Bongo..’’. Μερικές μέρες αργότερα ήρθε ο Evan και με ρώτησε αν μπορούσε να παίξει με τον Bongo. Τον κοίταξα σαστισμένη. Θυμάσαι την ιστορία, τον ρώτησα και μου απάντησε θετικά. Εκείνη τη στιγμή ήξερα πως έπρεπε να γράψω την ιστορία του. Και κάπως έτσι ξεκίνησαν όλα.
- Τι μπορούμε ως γονείς, ως εκπαιδευτικοί ή απλοί συγγενείς να προσφέρουμε σε ένα παιδί;
Ένα δίκτυο ασφάλειας. Μέσα σε αυτό το παιδί αναπτύσσει την αυτοπεποίθηση του χωρίς να φοβάται να κάνει λάθος (πως αλλιώς θα μάθει;), δοκιμάζει τις ιδέες του, εξερευνά, μαθαίνει παίζοντας, δημιουργεί φιλίες, μοιράζεται τα συναισθήματα και τις απόψεις του, εκφέρει με σιγουριά τη γνώμη και τις προτιμήσεις του, μαθαίνει τα όρια και πώς να ζει με αυτά. Αλλά για να δημιουργηθεί αυτό το δίκτυο ασφάλειας που μέσα του θα ανθίσει το παιδί, πρέπει να δουλεύουμε ως ομάδα, με συνέπεια και συνέχεια, θέτοντας τους ίδιους στόχους. Η συμβολή όλων – γονείς, εκπαιδευτικοί, άμεσα κοινωνικό περιβάλλον- είναι εξίσου σημαντική και αναγκαία. Βλέπω συχνά την έλλειψη επικοινωνίας και κατανόησης. Χάνεται ο στόχος και η ουσία. Εσύ σαν γονιός μου τονίζεις πόσο σημαντικό είναι να μάθει το παιδί σου να μετράει ως το 20 στα 3 του. Εγώ σαν εκπαιδευτικός σου εξηγώ πως σημαντικότερο στα 3 του είναι να μάθει να λειτουργεί μέσα στο σύνολο, να μοιράζεται, να περιμένει τη σειρά του. Όταν τα μάθει αυτά, σταματά να εκνευρίζεται, μπορεί να συγκεντρωθεί και να χαρεί κάθε δραστηριότητα. Και όταν γίνεται ενεργός και ικανός μαθητής, μετά εύκολα μαθαίνει να μετράει ως το 20, να γράφει το όνομά του, να αναγνωρίζει αριθμούς κα. Το κλειδί είναι η συνεργασία. ‘’Μαζί μπορούμε’’ λέει ο Bongo στους δεινόσαυρους και δουλεύοντας σαν ομάδα καταφέρνουν να σώσουν τον Λιτλ . Αρκεί να μεταφέρουμε όλοι το ίδιο μήνυμα. Και να παλεύουμε για τον ίδιο στόχο.
- Πόσο σημαντικό είναι τα παιδιά να μείνουν κοντά στο βιβλίο;
Το βιώνω καθημερινά, πολλοί άνθρωποι δεν ξέρουν να χρησιμοποιούν σωστά τις λέξεις, τις βιάζουν, τις τσαλαπατάνε, τις αλλοιώνουν και αυτό δεν συμβαίνει γιατί απλά δεν ξέρουν το νόημα και την ορθή χρήση τους. Συμβαίνει γιατί δεν έχουν την παιδεία και την καλλιέργεια να χρησιμοποιήσουν τον λόγο για να χτίσουν επικοινωνία και κοινωνική αλληλεπίδραση αλλά για να την γκρεμίσουν προσβάλλοντας, κοροϊδεύοντας, αγνοώντας.
Δεν υπάρχουν καλές και κακές λέξεις. Οι λέξεις γεννιούνται από τις σκέψεις και τις φέρουν μέσα τους όταν εκφέρονται. Σαν γυάλινα δοχεία που μπορείς να δεις το περιεχόμενο τους. Οι λέξεις ντύνονται με προθέσεις και παίρνουν ανάλογη χροιά. Η λέξη χοντρός για παράδειγμα, από μόνη της δεν είναι ούτε καλή ούτε κακή. Είναι απλά μια λέξη. Αν σου πω ‘’θυμάμαι τη γιαγιά μου στο χωριό να μου δίνει μια χοντρή φέτα ψωμί με μέλι κάθε πρωί’’ θα σου δημιουργήσω προφανώς μια ζεστή εικόνα στο μυαλό και ένα αίσθημα νοσταλγίας, ειδικά αν έχεις ζήσει κάτι παρόμοιο. Αν όμως σου πω ‘’κάθισε σήμερα δίπλα μου στο λεωφορείο μια χοντρή, ανάσα δεν μπορούσα να πάρω!’’ θα σου προκαλέσω ίσως γέλωτα (αν θεωρείς αστεία την ειρωνεία μου) ή θυμό και αγανάκτηση (αν σε εκνευρίσει ο αγενής μου τρόπος να χαρακτηρίσω έτσι τη γυναίκα).
Και για να επιστρέψω στην ερώτηση, είναι αναγκαίο να μάθουμε στα παιδιά να χρησιμοποιούν σωστά τις λέξεις, να μην τις φοβούνται, να τις κατανοούν, να τις νιώθουν και να τις εκφέρουν ντυμένες με σωστές προθέσεις και θετικές σκέψεις. Και τα βιβλία είναι το σημαντικότερο και πιο σπουδαίο μέσο για να το επιτύχουμε. Όταν γυρνούσα από το σχολείο και ρωτούσα τη μαμά μου τι σήμαινε η βρισιά που άκουσα, αντί να αφορίσει τη λέξη ‘’είναι κακό αυτό, μη το ξαναπείς’’ , μου εξηγούσε τι σημαίνει βοηθώντας με έτσι να καταλάβω γιατί δεν πρέπει ή δεν θέλω να τη χρησιμοποιώ.
Έμαθα να σέβομαι τις λέξεις. Και όταν μετά άρχισα να διαβάζω, ανοίχτηκε μπροστά μου ένας κόσμος μαγικός που μου έδινε τη δύναμη να μπορώ να ντύνω τις σκέψεις μου με ευκολία. Και αφού κατέκτησα αυτή την άνεση, όλο και περισσότερες σκέψεις άρχισαν να γεννιούνται.
Η Εύη Μαραμή, είναι πτυχιούχος παιδαγωγός με Μaster στην Εκπαιδευτική Ψυχολογία (IOE University of London), Βatchelor του Παιδαγωγικού Δημοτικής Εκπαίδευσης (Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο) και Επιστήμων Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης (Anglia Ruskin University). Από το 2004 ζει και εργάζεται στο Λονδίνο ως υποδιευθύντρια σε ιδιωτικό σχολείο. Με καταγωγή από Θεσσαλονίκη και πτυχίο Δημοσιογραφίας, δούλεψε ως δημοσιογράφος σε τοπικά μέσα, αρθρογραφώντας παράλληλα στον έντυπο τύπο. Το πρώτο της παιδικό βιβλίο «Bongo ο δεινόσαυρος/Bongo the dinosaur», είναι μια ιστορία για τον σεβασμό στη διαφορετικότητα και τη συναισθηματική νοημοσύνη. Γραμμένο στα ελληνικά και τα αγγλικά, περιλαμβάνει ευχάριστες ασκήσεις δεξιοτήτων και απευθύνεται σε παιδιά προσχολικής και πρώτης σχολικής ηλικίας. Κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Έναστρον.