Kiss My GRass When the going gets tough, the sheep goes beeehh…!
Το μήλο λένε θα πέσει κάτω από τη μηλιά. Να πέσει, αλλά μην τσακιστεί λέω εγώ.
Καλώς ή κακώς τα μικρά μας ακολουθούν τα χούγια μας. Για εγωιστικά καθαρά λόγους εγώ θα πω καλώς πράττουν, γιατί σιγά μην έλεγα και κάτι άλλο περί των δικών μου επιλογών. Ποια είμαι εγώ που θα με κρίνω, άλλωστε;
Πρόσφατα, ολοκλήρωσα 2 εφηβικά σήριαλ μαζί με τις κόρες μου, που προφανέστατα έχουν κολλήσει το μικρόβιο της σηριαλοκατανάλωσης από μένα, ύστερα από έντονες προτροπές εκ μέρους τους. Παρόλο που δεν είχα καθόλου όρεξη να παρακολουθήσω εφηβικές ανησυχίες, καθώς το series watching για μένα είναι στιγμή απόλυτης σπαρίλας και δεν θέλω να μπω στον πειρασμό να παρακολουθώ αντιδράσεις εφήβων από επαγγελματική διαστροφή, κατά λάθος και σε ώρα μη εργασίας, τους έκανα τη χάρη γιατί όχι μόνο επέμεναν, αλλά έστισαν όλο το setting, ώστε να με δελεάσουν να παρακολουθήσουμε.
Λοιπόν, δεν έχασα… Μάλλον θα έλεγα κέρδισα.
Stranger Things
Το πρώτο σήριαλ φυσικά ήταν το γνωστότατο Stranger Things, που ομολογώ με ξεκούρασε και με κράτησε αρκετά, παρόλο που είναι ένα παραμύθι, παρόμοιο με πολλά που έχουμε δει, καθώς είχε και τη μουσικούλα που άκουγα και εγώ στην εφηβεία μου, είχε και ένα ρετρό στυλάκι, είχε γενικά μια συνταγή που θα ήταν πιασιάρικη και μαγκιά του. Ο πρώτος κύκλος καλύτερος από το δεύτερο κατά τη γνώμη μου, αν είστε φοβικοί δε με το πότε θα δει το παιδί σας θρίλερ, επειδή θα δει – δε μπορεί να μην περάσει τη φάση αυτή, θα έπρεπε να είναι μέσα στα στάδια ανάπτυξης του Πιαζέ, μπορώ να σου πω – καλύτερα να δει αυτό που και είναι εντελώς ψεύτικο και φαίνεται. Σε νορμάλ καταστάσεις δεν αναμένονται έκτακτα εφιαλτικά φαινόμενα κατά της διάρκειας της νύχτας σε παιδιά κάτω της έκτης δημοτικού. Για τα πιο μικρά καθυστερήστε τα λίγο ακόμα από τη μαζική υστερία.
13 Reasons Why
Με τη λήξη του Stranger Things είχαμε ήδη γλυκαθεί. Γουτσου Γουτσου αγκαλίτσες, ποπ κορν φάση με τη μανούλα, «να βάλουμε τώρα να δεις μάμι το 13 reasons why που μου άρεσε πολύ; Έχει και αυτό αγωνία θα σου αρέσει». Πως να αντισταθείς στην έφηβή σου, που ψάχνει εναγωνίως διόδους επικοινωνίας μέσα από όσα της αρέσουν, με λαχτάρα να τα μοιραστεί με όσους την αγαπάνε και την αποδέχονται; Και το ξεκινήσαμε…
Ομολογουμένως, casting, πλοκή, σκηνοθεσία… κατά τη γνώμη μου κατά πολύ καλύτερο από το Stranger Things. Το είδα όλο με πάρα πολύ ενδιαφέρον για να μπορέσω να χτίσω και να διαμορφώσω το τεράστιο ΑΛΛΑ που συνοδεύει τη σειρά.
Η υπόθεση έχει να κάνει με μια έφηβη, αν θυμάμαι καλά, στα τέλη της δικιάς μας γ’ γυμνασίου και αρχές του λυκείου και την προσπάθειά της να ενταχθεί, να κάνει φίλους, να αγαπηθεί, να ερωτευτεί, με λίγα λόγια να ανήκει κάπου. Η αποτυχία αυτής της προσπάθειάς της την οδηγεί στην αυτοκτονία, με μια σκηνή άκρως ανατριχιαστική, που κι εγώ που έχω μαθητεύσει σε ενήλικα splatter, ενοχλήθηκα. Και φυσικά το θέμα της αυτοκτονίας πρέπει να θίγεται και να εξηγείται/συζητιέται με τα παιδιά, όμως στα σωστά της πλαίσια. Όχι μέσα από μια πρόχειρη αντιμετώπιση τύπου «πονάει χέρι, κόβει χέρι», γιατί το συγκεκριμένο σήριαλ αυτό ακριβώς κάνει! Πριν καταλήξει στο αποτέλεσμα, την αυτοκτονία, η νεαρή πρωταγωνίστρια κατέγραψε σε κασέτες 13 λόγους που την οδήγησαν σε αυτή. Σκοπός της ήταν να ακούσουν οι συγκεκριμένοι άνθρωποι που την πλήγωσαν και συνδέονται με τους 13 λόγους ότι αυτοί φταίνε για ό,τι έκανε.
Με τη γνωστή συνταγή ενός καλοστημένου σήριαλ σαφώς δημιουργείται αναμονή και αγωνία να δεις το επόμενο και το μεθεπόμενο επεισόδιο με τη μία. Τόσο που σταδιακά αρχίζεις εσωτερικά να ταυτίζεσαι με την καημενούλα την έφηβη, που πόσο δίκιο έχει… Της έκαναν bullying, slut shaming, όλοι όσοι γούσταρε τα έφτιαχναν με τις φίλες της, δεν την έκαναν παρέα, την περιθωριοποιούσαν, την κακοποίησαν. Και το αποτέλεσμα; Τι μένει να την κρατάει στον μάταιο τούτο κόσμο; Μήπως ένας τυπάκος άψογος που την λάτρευε; Μήπως οι γονείς της που καθόλου αμέτοχοι δεν ήταν στη ζωή της, όπως στις περισσότερες περιπτώσεις παιδιών που καταφεύγουν σε τέτοιες τακτικές; Μήπως η βοήθεια από το ίδιο το σχολείο ή κάποιους ειδικούς; Όλα αυτά πέρασαν στο ντούκου γιατί απλά αναλωθήκαμε σε έναν συνεχόμενο αγώνα να πιστέψουμε πως η Χάνα είχε 100% δίκιο να κόψει τις φλέβες της σε μια μπανιέρα και να αφήσει το αίμα της να την αγκαλιάσει, μέχρι να τη βρει η μητέρα της εκεί νεκρή.
Προσωπικά, πέρασα τουλάχιστον 1 ώρα συζήτησης με την κάθε κόρη μου, αναλύοντας το προφίλ ενός αυτοκτονικού ατόμου, που απείχε έτη φωτός από την κοινωνικότατη στο μεγαλύτερο μέρος του σήριαλ Χάνα. Μιλήσαμε για κατάθλιψη, μανιοκατάθλιψη, τι είδους αγωγή και υποστήριξη χρειάζονται όσοι αναπτύσσουν τέτοιου είδους τάσεις, λύσεις, προτάσεις κλπ κλπ. Και όλα αυτά γιατί; Γιατί, ένα σήριαλ αποφάσισε να βαφτιστεί εφηβικό, να γίνει trendy, να πλασαριστεί στο λάθος κοινό (εφηβεία με όλες τις ανασφάλειες – ανησυχίες που στην πληθώρα τους είναι παροδικές) και όχι σε ενήλικες που έχουν την ανάλογη κριτική σκέψη αλλά και τις εμπειρίες – αν έχουν – να επεξεργαστούν και να τα διαχειριστούν όλα αυτά.
Όταν παρέθεσα όλες τις ενστάσεις μου, φυσικά με ενημέρωσε η κόρη μου ότι στο εξωτερικό έχουν ήδη γίνει κινητοποιήσεις ενημέρωσης σχολείων, εκπαιδευτικών και γονιών για το συγκεκριμένο σήριαλ. Το θέμα είναι αυτό να γνωστοποιηθεί. Είναι απλά απαράδεκτο τόσο σοβαρά θέματα να θίγονται «στο πόδι» χωρίς έστω κάποιες προτάσεις αντιμετώπισης στο τέλος κάθε επεισοδίου, χωρίς μια γραμμή επικοινωνίας για παιδιά που βιώνουν ανάλογα συναισθήματα. Δυστυχώς, απέναντι και στην πολύ αφελή δικαιολογία ότι αυτό το σήριαλ έγινε για να αφυπνίσει τέτοιου είδους συζητήσεις, λυπάμαι αλλά απέτυχε παταγωδώς. Θέτει ένα σωρό υπαρκτά προβλήματα σε εντελώς λάθος διάσταση και κυρίως με μια έννοια ταύτισης με την πρωταγωνίστρια η οποία και βάζει τέλος στη ζωή της. Η μόνη λέξη που θα επαναλαμβάνω συνέχεια για τη σειρά είναι ΑΠΑΡΑΔΕΚΤΗ. Απαράδεκτη για όλους, πόσο μάλλον για παιδιά που δεν θα το δουν, έστω με κάποιον ενήλικα που από δίπλα θα επεξηγεί ό,τι μπορεί.
Προφανέστατα, δεν ανήκω σε εκείνους τους γονείς που θα βάλουν σε γυάλα τα παιδιά τους ή θα κατακεραυνώσουν τις επιλογές τους ή θα κριτικάρουν συνέχεια τα πάντα, γιατί ούτως ή άλλως αυτές οι τακτικές τα αντίθετα αποτελέσματα φέρουν. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, σε καμία περίπτωση δεν θα στεκόμουν με το βούρδουλα επάνω τους σχετικά με το τι σήριαλ παρακολουθούν. Άλλωστε, μέχρι πρόσφατα τις περισσότερες φορές τα σήριαλ τα παρακολουθούσαμε στην τηλεόραση όλοι μαζί. Ωστόσο, εφόσον πλέον από μια ηλικία και πάνω τα παιδιά έχουν κινητά και έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο σε προσωπικό επίπεδο, το λιγότερο που μπορούμε να κάνουμε είναι να κάτσουμε μαζί τους ενίοτε και να τους ζητήσουμε να δούμε τι τους αρέσει και γιατί τους αρέσει κάτι. Όχι για έλεγχο και με ύφος απειλητικό, περισσότερο φιλικά για να μοιραστούμε τις εμπειρίες μας.
Ευτυχώς εμένα με πιέζουν οι ίδιες οι κόρες μου να με στρώσουν να ακούσω τη μουσική που αγαπάνε, να μου δείξουν ποιος τους αρέσει, ποιος ηθοποιός ή τραγουδιστής τους κάνει κέφι την εκάστοτε περίοδο και εντέλει ποια σήριαλ είναι αυτά που αγαπάνε, αλλά κι αυτό μάλλον είναι αποτέλεσμα εμπιστοσύνης που έχει χρόνια χτιστεί ότι ο ρόλος μου δεν είναι τιμωρητικός, αλλά υποστηρικτικός.
Είναι σημαντικό να είμαστε εκεί και να πασχίζουμε για την επικοινωνία με τα παιδιά μας. Με μια ματιά στους λογαριασμούς στο Instagram τους, σε αυτά τα διάσημα stories που ανεβάζουν, πολύ συχνά ανεβάζουν ψηφοφορίες, να ψηφίσουν οι γνωστοί και φίλοι τους πόσο καλά τους ξέρουν βάσει των προτιμήσεών τους. Με λίγα λόγια, ακόμα και αυτή η κίνηση δείχνει τη δίψα τους να επικοινωνήσουν. Απλά αλλάζει το μέσο επικοινωνίας για τα σημερινά παιδιά πλέον και είναι φυσικό. Κάθε γενιά έχει τις διόδους της. Για δοκίμασε συνάδελφε γονιέ να απαντήσεις, πόσες από αυτές τις επιλογές γνωρίζεις στις ψηφοφορίες που τα δικά σου παιδιά ανεβάζουν; Μία; Καμία; Περαστικά! Καλωσήρθες στον κόσμο που τα μικρά σου φτιάχνουν για σένα χωρίς εσένα…
ΥΓ.
Για περισσότερα σχετικά με τις κινητοποιήσεις από το εξωτερικό εναντίον της σειράς κλικ παρακάτω:
https://clinicalchildpsychology.org/sccap-statement-13-reasons-why
